Ouderenadviseur Magdaleen Rietveld over ‘Hoorwinst’
‘Er is nog een wereld te winnen’
Ongemerkt is het dit jaar het vijfjarig jubileum van de campagne Hoorwinst in de gemeente Hoeksche Waard. ‘Is dat zo? Dat hebben we ons niet eens gerealiseerd,’ lacht Magdaleen Rietveld. Als ouderenadviseur is zij de drijvende kracht achter de campagne. ‘Een mooi moment dus om een professionaliseringsslag te maken én om te zorgen dat structurele aandacht hiervoor geborgd blijft,’ stelt zij. Mede naar aanleiding van de Internationale Dag van het Gehoor (begin maart) beantwoordt ze vijf vragen over een stille handicap.
1.
Hoe is de campagne begonnen?
‘Vrijwilligers in onze gemeente brengen signalerende huisbezoeken aan inwoners van 75 jaar en ouder. Uit hun terugkoppelingen bleek slechthorendheid onder ouderen een verborgen probleem te zijn. Mensen met hoorproblemen doen vaak niet meer mee aan sociale (groeps)activiteiten. Dan ligt isolement op de loer. Met dit signaal hebben we eerst gekeken of er al iets gebeurt op gemeentelijk of landelijk niveau. Overal werd het probleem wel herkend, maar gebeurde er nog niets.’
2.
En toen?
‘We benaderden een onafhankelijk expert, een oud-hoogleraar KNO, en via hem kwamen we in contact met het Erasmus MC. Daarnaast zochten we contact met de GGD ZHZ. Met z’n drieën vormden we een mooie combinatie met alle expertise in huis. Eind 2018 startten we de campagne Hoorwinst. Vanuit drie perspectieven gingen we aan de slag: voor de slechthorenden en wat ze zelf kunnen doen; voor hun naasten, hoe ze er rekening mee kunnen houden. En voor de zorgprofessionals, hoe ze ermee kunnen omgaan.’
3.
Werd het een succes?
‘De campagne was zéker een succes. Inwoners van de gemeente Hoeksche Waard – van een cassière bij de supermarkt tot een directeur van een zorginstelling – vertelden hun persoonlijke verhaal over slechthorendeheid in de plaatselijke krant. Dat haalde veel onbekendheid en taboe weg. En we gingen op tournee volgens de ‘tupperware-methode’: we boden verenigingen en organisaties een voorlichtingsavond aan. De hoogleraar en KNO-arts vertelden het ‘technische verhaal’ en wij vertaalden dit naar het sociale leven; waar moet je rekening mee houden. Echt, we trokken volle zalen, maar toen kwam corona…’
4.
En nu?
‘Nu pakken we het weer met veel energie op, maken we een professionaliseringsslag en willen we borgen dat de aandacht hiervoor structureel wordt. Zo gaat de GGD de campagne uitrollen voor heel Zuid-Holland Zuid; dat is fantastisch. Daarnaast zijn we in gesprek met de Zorgcampus Hoeksche Waard en het Da Vinci College om Hoorwinst toe te voegen aan de zorgopleidingen. Toen we de campagne in november vorig jaar doorstartten met de officiële première van een mini-docu bleek de akoestiek in de gemeentelijke accommodatie zo slecht, dat onze doelgroep de presentatie niet goed kon volgen. Ambitie is dus om dit aspect op te laten nemen in het integraal accomodatieplan toegankelijkheid.'
5.
Nog praktische tips?
‘Tegen slechthorenden zou ik willen zeggen: wacht niet te lang met iets aan je klachten doen! Ga terug naar de winkel als je gehoorapparaat niet goed werkt. En maak bekend dat je niet goed kunt horen. De apparaatjes zijn zo klein, mensen zien het niet aan je. Als ze het weten kunnen ze rekening met je houden. Tegen naasten én zorgprofessionals zou ik willen zeggen: houd er rekening mee en heb geduld. Noem bijvoorbeeld nadrukkelijk iemands naam. Zorg dat je zichtbaar bent als je praat, zonder ruis op de achtergrond. Praat dus niet met een lopende douche of kraan. Slechthorendheid bij ouderen is een stille handicap. Je ziet het niet. Meer en blijvende bewustzijn bij alle partijen is dus het allerbelangrijkst. Wat dat betreft is er nog een wereld te winnen.’
Magdaleen Rietveld, Ouderenadviseur gemeente Hoeksche Waard