MET HET MES OP TAFEL
‘Hoewel de HPV-vaccinatie nu gratis is, wacht ik de ontwikkelingen liever nog even af’
In ‘Met het mes op tafel’ staat een actuele stelling centraal, waarop twee betrokkenen uit het veld reageren. Het HPV-vaccin (voluit: humaan papillomavirus) verkleint de kans op kanker na een HPV-besmetting. Het vaccin zit al in het Rijksvaccinatieprogramma voor kinderen. Daarnaast wordt het dit jaar gratis aangeboden aan jongvolwassenen. Dit roept vragen op. Wat is het nut van vaccineren op ‘latere’ leeftijd? Waarom is het ook voor mannen nuttig? En is het vaccin eigenlijk wel veilig? Daarbij aansluitend is de stelling in deze editie: ‘Hoewel de vaccinatie nu gratis is, wacht ik de ontwikkelingen liever nog even af’.
ONEENS ‘Vaccin is bewezen veilig én NU gratis’
Marijke Langenberg, Arts in opleiding tot specialist infectieziektebestrijding GGD ZHZ: ‘Het vaccin dat we in Nederland gebruiken biedt effectief tot 85 procent bescherming tegen zes ernstige vormen van kanker. Het vaccin werkt tegen twee typen HPV. Daarnaast biedt het bij 50 procent van de mensen bescherming tegen nog drie andere typen HPV door kruisbescherming. Het vaccin is bewezen veilig, wereldwijd in gebruik en sinds 2009 opgenomen in het Nederlandse Rijksvaccinatieprogramma. HPV is een zeer besmettelijke virusinfectie die kan worden overgedragen door iedere vorm van seksueel contact, via de huid en slijmvliezen. Het overgrote deel van de bevolking raakt besmet met HPV. Bij de meeste mensen ‘ruimt’ het lichaam dit zelf op. Bij 10-20 procent van de gevallen niet en dan kan het leiden tot ernstige vormen van kanker. Klachten hiervan komen pas jaren na de besmetting.’
Marijke: ‘Veel jongvolwassenen tussen de 18 en 26 jaar hebben het HPV-vaccin niet als kind via het Rijksvaccinatieprogramma gehad. Vaccineren heeft ook voor hen nog nut! Zelfs al zouden ze een HPV-virus hebben opgelopen, dan nog beschermt het vaccin tegen andere varianten. Deze jongeren krijgen dit jaar kans zich alsnog kosteloos te laten vaccineren, twee prikken die normaliter ongeveer 200 euro per stuk kosten. Als je voor de zomer je eerste prik haalt, ben je voor het einde van het jaar volledig gevaccineerd. Dan ben je én beschermd én het scheelt je 400 euro. Gelukkig maken veel jongeren deze opstelsom en komen ze langs op de priklocaties.’
ONEENS ‘Vaccin heeft nut voor IEDEREEN’
Gina Peea, teamleider HPV GGD ZHZ: ‘Het blijft ieders eigen keus, maar die moet dan wel goed geïnformeerd gemaakt worden! Om de informatie nog dichter bij de doelgroep te brengen, starten we binnenkort een aanvullende campagne. Zowel bij het Rijksvaccinatieprogramma als bij de inhaalcampagne voor jongeren nu, is de opkomst laag. Dat komt naar ons idee vooral door gebrek aan kennis. In de nieuwe campagne willen we de boodschap nog duidelijker en eerlijker maken. Bijvoorbeeld: HPV-besmetting voorkom je niet met een condoom. We brengen het onverbloemd, zonder af te schrikken. We brengen de informatie ook letterlijk dichterbij, via social media en evenementen. Daarnaast breiden we het aantal vaccinatielocaties uit.’
Gina: ‘Jaarlijks krijgen in Nederland zo’n 1.100 vrouwen en 400 mannen kanker door een HPV-besmetting. Het huidige vaccin beschermt tegen kanker in de baarmoederhals, anus, penis, vagina, schaamlippen en mond-keel. Het vaccin is voor iedereen van toegevoegde waarde. Oók voor wie al seksueel actief is. Oók voor wie slechts één vaste partner heeft. Oók voor wie geen seks voor het huwelijk heeft. Oók voor mannen. Mooi om te merken dat jongeren er echt wel met elkaar over praten. Ze maken hun eigen keuzes, zijn inmiddels onttrokken aan het ouderlijk gezag en bepalen zelf wat voor hen belangrijk is. Daarom willen we gevaccineerden vanaf nu vragen naar hun motivatie om de prik te halen. Dan kunnen we daar nog meer op sturen in onze informatievoorziening.’