Ramon Sital is al 10 jaar LVS-consulent bij entree-opleiding
‘Het laatste dat je wil is dat een jongere uit beeld verdwijnt!’
Leerlingen van zestien jaar en ouder die het voortgezet onderwijs niet hebben afgerond, komen in aanmerking voor de zogeheten entree-opleiding. In Zuid-Holland Zuid wordt deze opleiding aangeboden op het regionale Da Vinci College. Ramon Sital is inmiddels al meer dan tien jaar de LVS-contactpersoon voor de opleiding als leerlingen verzuimen. ‘Wat mij drijft, is de overtuiging dat iedereen de kans moet krijgen om een vak te leren, zich te ontwikkelen en een eigen inkomen te verdienen. De leerlingen van de entree-opleiding zijn vaak kwetsbaar, maar juist daarom wil je ze niet loslaten. Het geeft me echt voldoening een schakel te zijn, om deze jongeren weer op de rit te krijgen en perspectief te bieden.’
Al sinds 2003 werkt Ramon Sital als LVS-consulent. ‘Ik voel me verbonden met de jongeren met wie ik werk en met het onderwijs in het algemeen,’ zegt hij. ‘De jongeren van de entree-opleiding hebben vaak een moeizame schoolloopbaan achter de rug, met gedragsproblemen, mentale klachten, lichamelijke beperkingen of een instabiele thuissituatie. De entree-opleiding is drempelloos: het biedt een nieuwe kans, een opstap naar een toekomst. Jongeren kunnen kiezen uit verschillende praktijkgerichte leerroutes en ontvangen na een jaar een mbo1-diploma. Daarmee wordt een werkplek of een mbo2-opleiding mogelijk. Ik help ze dat doel voor ogen te houden.’
Scroll door ⬇︎
Hele beeld op tafel
‘Het Da Vinci College weet mij tijdig te vinden bij verzuim,’ vervolgt Ramon. ‘Voor deze doelgroep pak ik dat direct breed op. Ik lees me grondig in en betrek alle betrokkenen (mentor, zorgcoördinator, jeugdprofessionals) bij het gesprek met de leerling en de ouders. Zo’n gesprek begint soms stroef, maar kan met de juiste insteek veel ophelderen en escalaties voorkomen. De jongere komt vaak niet verder dan ‘ik heb geen motivatie’. Vervolgens maak ik in eenvoudige woorden duidelijk wat het belang is van een diploma en wat de leerplicht inhoudt. Daarna vraag ik goed door bij alle betrokkenen om het hele beeld op tafel te krijgen. Als iedereen gehoord is, leg ik mijn conclusie voor aan de jongere: klopt dit? Zo de leerling het eindwoord geven, creëert veel vertrouwen.’
Esmee Bloemberg, begeleidingscoördinator Da Vinci college
‘Escalaties voorkomen met gezamenlijke en persoonlijke aanpak’
Esmee: ‘Het is heel fijn om één vast contactpersoon te hebben binnen LVS, met wie we snel kunnen schakelen als een entree-leerling verzuimt. Ramon wordt al in een vroeg verzuimstadium betrokken en is vaak op school te vinden. We weten precies wat we aan elkaar hebben. Hij weet bijvoorbeeld welke inzet wij al gedaan hebben voor een leerling met een verzuimcasus en voegt daar een grote hoeveelheid kennis en ervaring met de doelgroep aan toe. Ramon heeft oog en begrip voor de achterliggende problematiek en schakelt snel de juiste zorgpartners in. Hij neemt de regie, denkt flexibel mee in wat effectief is en vormt zo een brug tussen wet en praktijk. De doelgroep wordt nog altijd complexer en we zullen altijd hoge verzuimaantallen houden. Maar door de gezamenlijke, persoonlijke aanpak kunnen escalaties zoals voortijdig schooluitval of een rechtsgang worden voorkomen.’
Tot op de werkplek
Ramon ziet tijdens de gesprekken vaak opluchting bij zowel de leerling als de ouders. ‘Ze voelen zich gehoord en zien ineens weer mogelijkheden. Duidelijkheid maakt het verschil. Ze begrijpen vaak beter dat de leerplicht serieus is, dat er maatregelen volgen als het verzuim niet stopt. Natuurlijk is het dan niet klaar; je moet erbij blijven, maar dat is niet erg; dat geeft deze leerlingen de nodige structuur. Onwil speelt eigenlijk nooit een rol; deze jongeren lopen gewoonweg vast. Of de opleiding is een treetje te hoog. Als dat uit een capaciteitentest blijkt, kiezen we een uitstroomtraject naar werk. Ook daar blijf ik bij betrokken, tot op de werkplek. Want begeleiding daarin is minstens zo belangrijk.’
Veranderingen en uitdagingen
Door de jaren heen heeft Ramon veel zien veranderen. ‘Sinds de invoering in 2017 van de Methodische Aanpak Schoolverzuim is het proces veel uniformer, met meer nadruk op preventie en inschakelen van vroegtijdige hulp.’ Maar niet alles is positief. ‘Zorgelijk is dat steeds vaker psychische klachten een rol spelen bij verzuim. Omdat je dan soms moet wachten op de juiste hulp, is het moeilijk om de vaart erin te houden.’ Daarnaast ziet Ramon de samenstelling van de doelgroep veranderen. ‘Het aantal jongeren met een migratieachtergrond neemt toe. Sommigen komen uit oorlogsgebieden, hebben traumatische ervaringen en groeien op met andere waarden over school en onderwijs. Dan zijn intercultureel begrip en maatwerk cruciaal om stappen te kunnen zetten.’ Een andere trend die hij ziet, is dat steeds meer jongeren te jong zijn voor de entree-opleiding. Bij jongeren onder de zestien wordt er, in overleg met het Da Vinci College, door ouders een beroep gedaan op artikel 3b van de Leerplichtwet over vervangende leerplicht. Dan kunnen ze toch in het mbo instromen. ‘Want het laatste dat je wilt,’ stelt Ramon, ‘is dat zo’n jongere uit beeld verdwijnt.’
Samen successen vieren
Hoewel dit soort dossiers veel creativiteit vergt, geeft de Methodische Aanpak Schoolverzuim Ramon houvast bij het maken van de juiste afspraken met de leerlingen. Centraal staat wat de jongere nodig heeft om terug te keren naar school. Wat moet er geregeld worden op school en thuis? ‘Omdat alle partijen aanwezig zijn bij het gesprek hierover, kan er ook direct geschakeld worden,’ vertelt Ramon. ‘Vaak is er dan al een vorm van zorgverlening. Zo niet, dan schakel ik vaak het jeugdpreventieteam in. Dit werkt laagdrempelig, komt ook bij gezinnen thuis en sluit goed aan bij deze doelgroep. Het is een belangrijke partner.’ En Ramon besluit: ‘Zonder al die ketenpartners zou ik dit werk niet kunnen doen. De samenwerking in de regio voor deze doelgroep is echt goed. Daarom vieren we de successen ook samen: als een jongere die helemaal vastzat met trots een diploma haalt of een baan vindt.’
