‘Preventie met Gezag’ in Dordrecht
‘Het verbeteren van toekomstperspectief voor jongeren’
In Nederland zijn er twintig stedelijke gebieden aangewezen voor het 'Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid'. Dordrecht West is er daar één van. Dankzij dit programma krijgt Dordrecht twintig jaar lang extra middelen om de wijken Krispijn, Crabbehof en Wielwijk leefbaarder en veiliger te maken. Dit doet de gemeente samen met lokale partners zoals Leerplicht en voortijdig schoolverlaten (LVS) van DG&J ZHZ. Astrid de Gooijer is programmamanager Preventie met Gezag bij de gemeente Dordrecht. Osman Karabag is LVS Consulent. Zij vertellen over de gezamenlijke aanpak ‘Preventie met Gezag’.
Er is een groeiende kloof tussen wijken in Nederlandse gemeenten als het gaat om leefbaarheid. Voornamelijk in grotere steden zijn er wijken met een bovengemiddeld complexe problematiek. Uit onderzoek blijkt dat dit onder andere komt door een eenzijdige, goedkope woningvoorraad. Hier wonen mensen die zich niet meer kunnen veroorloven, vanwege geen of slecht betaald werk. Vanuit hun situatie stapelen de problemen zich op. Voor veel inwoners staat alles in het teken van overleven, is er weinig toekomstperspectief en geen oog voor de omgeving. Dat tezamen zorgt voor een verminderde leefbaarheid en veiligheid in deze wijken.
Nieuwe overlegtafel preventie
Natuurlijk werken gemeenten aan het verbeteren van de situatie in deze wijken. Maar dankzij het Nationaal Programma zijn er nu middelen om meer menskracht in te zetten voor een integrale, langjarige aanpak, samen met bewoners en lokale partners. Zo ontstaat er meer slagkracht om concreter en structureler verbeteringen door te voeren. Niet ieder vanaf een eigen eilandje, maar vanuit diverse domeinen, met op elkaar aansluitende interventies. LVS, politie, jeugd BOA, wijkteam, Jeugdpreventieteam (JPT), jongerenwerk en Halt komen hiervoor straks geregeld samen aan een nieuwe vroegsignaleringstafel in het Zorg- en Veiligheidshuis ZHZ. Focus ligt op het verbeteren van het toekomstperspectief van de jongeren. ‘Iedere professional kan hier terecht bij zorgen om een jongere. Zodra deze tafel is gestart (na de zomer) informeren wij iedereen over hoe en waar te melden’, licht Astrid de Gooijer, programmamanager Preventie met Gezag binnen de gemeente Dordrecht, toe.
Fysieke aanwezigheid op scholen
Het Nationaal Programma omvat vijf pijlers: wonen, werken, leren, veiligheid en gezondheid. Osman Karabag werkt als LVS Consulent binnen Dordrecht samen met de andere partners onder de noemer ‘Preventie met Gezag’. Osman: ‘Vanuit LVS zetten we ons met drie collega’s in op dit project. Met de een richt ik me op basisscholen en leerlingen in voortgezet onderwijs. De ander focust op het mbo en voortijdig schoolverlaters.’ Straks gaat LVS spreekuren houden op verschillende scholen, zoals het Insula College, het Dalton Lyceum en de Hans Petrischool. Schoolzorg-coördinatoren en andere betrokkenen kunnen dan langskomen, evenals Halt en het Jeugdpreventieteam. Door deze fysieke aanwezigheid zijn de lijnen nog korter voor nauwere samenwerking en preventief optreden. ‘We zien hier in Dordrecht West een hoger percentage verzuim én schoolverlaters,’ stelt Osman. ‘Ons belangrijkste doel is dit terug te dringen. Vaak speelt er achterliggende problematiek in het gezin, daarom betrekken we er vroeg de ouders bij. Normaal gesproken wordt LVS pas betrokken na een officiële melding bij negen keer te laat. Nu kunnen we de jongeren en hun ouders al bij zes keer te laat spreken en zo verder verzuim sneller voorkomen.’
Kansen van jongeren verbeteren
Astrid de Gooijer van de gemeente sluit ook aan bij het overleg over de verschillende preventiemogelijkheden. ‘We hopen met de middelen uit het Nationaal Programma vooral de kansen van jongeren te verbeteren. We willen daarvoor de nieuwe mogelijkheden zo slim mogelijk inzetten. Binnen het project ‘Preventie met Gezag’ hebben we afgelopen jaar alles afgestemd met betrokken partijen: wie heeft welke verantwoordelijkheden, hoe signaleren we, hoe lopen de processen. Vooral om te zorgen dat het een vloeiend geheel wordt, en er geen jongeren alsnog tussen wal en schip raken.’ De jongerenproblematiek wordt op drie niveaus aangepakt. Het eerste is ‘preventie’, het voorkomen van uitval en het versterken van de weerbaarheid van jongeren. Dan ‘gezag’, door bij beginnende problematiek zo snel mogelijk hulp te bieden om jongeren terug op het goede pad te krijgen. En als derde ‘handhaving en hulp’ om jongeren die al in bijvoorbeeld de criminaliteit verzeild zijn geraakt eruit te halen.
Samen met de wijkbewoners
‘Als gemeente kijken we natuurlijk ook breder, naar alle vijf de pijlers,’ vervolgt Astrid. ‘De leefbaarheid pakken we bijvoorbeeld op met de woningcorporaties. In Dordt West hebben we nu een programmabureau geopend om meer contact te houden met de wijkbewoners. Zij en hun ervaringen staan immers centraal in dit programma. We gaan actief de wijk in om te horen wat zij belangrijk vinden en wat er anders of beter kan. Vervolgens pakken we dat ook samen aan. In het programma werken we in tijdsblokken van vier jaar, waarvan dit het tweede jaar is. Dus in 2026 gaan we evalueren en aanscherpen. Ondertussen wisselen we continu ervaringen en best practises uit met andere ‘Nationaal Programma’-gebieden in het land. Al het werk in die gebieden levert ontzettend veel kennis op waarmee we goede dingen kunnen doen voor onze inwoners.’