Wat schreven we eerder en wat is daar nu de stand van zaken van? Dat is de insteek van deze rubriek. Samen met het nieuws en de eventuele ‘pareltjes’ uit de (sociale) media is dit wat we hebben gehoord, gezien of gelezen. Ook iets tegengekomen om te delen? Mail het naar de redactie van het Samen Voor Gezond Magazine.
Aan de slag met een gezonde wijk?
‘Gezond leven in gemeente en regio’, zo heet de nieuwe kennisbundel van ZonMw. Het staat vol toepasbare, concrete instrumenten en onderzoekslessen voor een gezonde wijk of buurt. De bundel is bedoeld om samen met bewoners en partners aan de slag te gaan met een gezonde wijk en met een domeinoverstijgende (gebieds)aanpak van gezondheidsverschillen. De bundel is een selectie van inzichten en handreikingen die zijn opgedaan door gemeenten, GGD’en, inwoners en kennisinstellingen. Vier jaar lang deden 35 projecten onderzoek, dankzij subsidie vanuit ZonMw-Preventieprogramma. De meest bruikbare kennis uit deze projecten kreeg een plek in de bundel.
Samen onderzoeken waarom je je gezondheid ervaart, zoals je die ervaart
In een vorige editie van het Samen Voor Gezond-magazine legde onderzoeker Arne Mellaard van de GGD uit wat de ‘complex health system’-benadering inhoudt (lees hier). Daarbij kijk je verder dan alleen het individu en let je op álles wat samenhangt met gezondheid. Dit doe je zoveel mogelijk met de betrokkenen zelf.
Afgelopen jaar deden Arne en de GGD dit ook daadwerkelijk in de Dordtse wijk ‘Oud-Krispijn’. Uit een eerder onderzoek was namelijk gebleken dat de inwoners daar een minder goede gezondheid ervaren dan inwoners in de rest van Dordrecht of de regio Zuid-Holland Zuid. Aan het hierop volgende project ‘Hart voor heel Krispijn’ deden zes inwoners mee. Zij trokken de wijk in om te kijken waar het ‘misging’, zoals zwerfafval of een somber plein. De bedoeling was ook dat het onderzoek tot concrete acties zou leiden, wat ook gebeurde. Het plein heeft nu in elk geval al bankjes zodat inwoners elkaar kunnen ontmoeten. Dat heeft een positieve invloed op mentale gezondheid. Ander resultaat van dit onderzoek is dat de inwoners zich nu ook structureler willen inzetten, bijvoorbeeld via een wijkraad.
[Bron]
Oekraïense leerlingen gaan naar reguliere onderwijs
In Nederland volgen bijna 20.000 Oekraïense kinderen onderwijs. Hiervoor zijn zo'n negentig speciale onderwijsvoorzieningen ingericht: ruim zestig in het primair onderwijs en bijna dertig in het voortgezet onderwijs. Via een tijdelijke overheidsregeling was het destijds mogelijk snel apart onderwijs aan Oekraïense leerlingen te organiseren. Om hiermee ook bestaande nieuwkomersscholen en -klassen ontlasten. ‘Het was in het begin echt wel een zoektocht hoe we met deze groep nieuwkomers om zouden gaan in het kader van de leerplicht’, vertelde Marike Godvliet van LVS in de zomer van 2023 in dit magazine (lees hier).
In de zomer komt er echter een einde aan de tijdelijke overheidsregeling, met speciale scholen en klassen voor Oekraïense kinderen. Het is de bedoeling dat deze leerlingen nu naar het reguliere onderwijs gaan. Dit zou beter zijn voor de integratie, nu de oorlog in Oekraïne langer duurt en een snelle terugkeer minder waarschijnlijk wordt. Daarmee komt er echter géén einde aan de tijdelijke bescherming voor vluchtelingen uit Oekraïne. Die is vorig jaar verlengd tot 4 maart 2025. Hierdoor kunnen Oekraïners een jaar langer in één van de EU-lidstaten verblijven.
[Bron]
Opnieuw onderzoek naar zorg voor mensen met verward gedrag
Moet onze samenleving vriendelijker worden voor mensen die verward gedrag vertonen, zoals onze maatschappij ook dementievriendelijker kan worden? Die stelling legden we eerder voor in het Samen Voor Gezond-magazine. De antwoorden daarop liepen nogal uiteen. Het ‘niet weten hoe’ voerde daarin de boventoon (lees hier). De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) vindt echter dat er nog altijd te veel incidenten zijn waarbij personen met verward gedrag een gevaar zijn voor zichzelf of hun omgeving en start daarom een opvolgingsonderzoek.
In 2019 deed de OVV ook onderzoek naar de veiligheid en hulp voor deze groep personen en hun omgeving. Conclusie toen was dat dit 'onvoldoende geborgd' was in het zorgsysteem en het OVV suggereerde een speciaal zorgakkoord voor deze doelgroep van ongeveer 20.000 personen. De politiek ging hier niet in mee. De OVV signaleert nu dat er sinds 2019 wel verbeteringen zijn ingezet, maar dat dit te weinig is. ‘Wij vinden dat de beleidsmaatregelen niet adequaat opgevolgd zijn,’ aldus het OVV. De Onderzoeksraad gaat daarom met het rapport uit 2019 ernaast kijken wat er van de aanbevelingen van toen terecht is gekomen.
[Bron]
Risicofactoren dementie verschillen per doelgroep
Blijf nieuwsgierig. Eet gezond. Beweeg regelmatig. Met die drie leefstijladviezen wilde de campagne ‘We zijn zelf het medicijn’ mensen ervan bewust maken dat dementie voor een deel te voorkomen is. Daarover publiceerde de DG&J vorig jaar, aan het einde van die campagne, een digitaal magazine (lees hier). Niettemin gaat het onderzoek naar de risicofactoren voor dementie onverminderd door. Zoals door hoogleraar Neurologie Edo Richard van het Radboud Universitair Medisch Centrum. Zijn onderzoek richt zich met name op de risicofactoren bij mensen met een lage sociaaleconomische status of migratieachtergrond. Deze groepen lopen een verhoogd risico op dementie, en zijn bovendien lastiger te bereiken met de huidige initiatieven.
Klein effect, grote impact
Samen met Maastricht University en gefinancierd door ZonMw wordt er nu een app ontwikkeld: MIND-PRO, met leefstijladviezen, persoonlijke doelen en een leefstijlcoach. Deze coach, bij voorkeur met dezelfde achtergrond als de doelgroep, voorziet de deelnemers van tips, en motiveert en enthousiasmeert hen. Uit eerdere onderzoeken is bekend dat het effect van zulke leefstijladviezen waarschijnlijk klein zijn, niet spectaculair op individueel niveau. ‘Maar zoom je uit naar de gehele populatie, dan kunnen we toch een grote impact hebben op de algehele volksgezondheid,’ aldus Richard.
[Bron]