Wat schreven we eerder en wat is daar nu de stand van zaken van? Dat is de insteek van deze rubriek. Samen met het nieuws en de eventuele ‘pareltjes’ uit de (sociale) media is dit wat we hebben gehoord, gezien of gelezen. Ook iets tegengekomen om te delen? Mail het naar de redactie van het Samen Voor Gezond-magazine.
Hoeksche Waard werkt aan toegankelijkheid
Goed voorbeeld doet goed volgen. In een eerdere editie van het Samen Voor Gezond-magazine schreven we over de gemeente Stein, die was uitgeroepen tot meest toegankelijke gemeente van Nederland. De handschoen lijkt opgepakt te worden door de gemeente Hoeksche Waard. Daar wordt dit jaar samen met MKB Nederland en Ongehinderd gewerkt aan de MKB Toegankelijke Route. Het doel van deze route is om de toegankelijkheid van de Hoeksche Waard in kaart te brengen. Zodat ouderen en mensen met een beperking weten welke locaties toegankelijk zijn en waar zij naartoe kunnen gaan met hun familie en vrienden. Ook inwoners met een beperking helpen mee met de ontwikkeling van deze route.
[Bron]
Uitkomsten Gezondheidsmonitor Jeugd zijn zorgwekkend
Net als in 2015, 2019 en 2021 hebben de GGD’en in het najaar van 2023, in samenwerking met het RIVM, een Gezondheidsmonitor Jeugd gehouden. Ruim 188.000 middelbare scholieren in de klassen 2 en 4 van 885 scholen vulden een vragenlijst in over gezondheid, leefstijl en welzijn. De resultaten zijn alarmerend. Minder scholieren zijn positief over hun gezondheid; hun mentale gezondheid laat sinds de coronapandemie nog geen herstel zien. Jongeren ervaren meer stress, worden meer gepest en vertonen in toenemende mate ongezond gedrag.
De Gezondheidsmonitor tijdens de coronapandemie liet zien dat jongeren zich minder gelukkig voelen. Dit is sindsdien niet veranderd. Jongeren ervaren meer stress en het percentage jongeren dat de laatste 3 maanden op school of online werd gepest, steeg naar 18 procent. De ervaren gezondheid neemt al langer af. Tachtig procent van de jongeren zegt hun gezondheid als goed te ervaren; in 2015 was dit nog 88 procent. Deze daling geldt voor bijna alle GGD-regio’s. Het aandeel jongeren dat vapet (een e-sigaret rookt) is de laatste vier jaar gestegen tot zo’n 9 procent, een verviervoudiging. Ook roken meer jongeren wekelijks sigaretten of shag (6 procent) en lopen meer jongeren risico op problematisch gebruik van social media (13 procent).
Regionaal effectief beleid
Eerder schreven we in het Samen Voor Gezond-magazine over de regionale deelname van GGD Zuid-Holland Zuid aan deze landelijke monitor. GGD ZHZ werkt met gemeenten en andere instanties in de regio samen aan de ontwikkeling van een regionaal effectief mentaal gezondheidsbeleid voor jongeren van 12 tot 27 jaar. Vanuit het regionaal Jongerenparticipatieplatform denken jongeren hierin actief mee. Daarnaast organiseert GGD ZHZ samen met onder andere Trimbos en Jong JGZ inspiratiebijeenkomsten voor gemeenten en ketenpartners.
Meer resultaten van de Gezondheidsmonitor Jeugd vindt u hier.
EU zet in op preventie
Vorige maand hebben de Europese ministers van Volksgezondheid besloten tot nauwere samenwerking op het gebied van volksgezondheid. Daarnaast riepen ze de Europese Commissie op ook de komende vijf jaar voorrang te blijven geven aan preventie, en gezondheid als prioriteit te blijven zien.
De 27 ministers benadrukten met name de noodzaak van preventie van niet-overdraagbare ziekten, waarvan roken nog altijd de belangrijkste oorzaak is. Ook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is groot voorstander van nauwere Europese samenwerking op het gebied van volksgezondheid. Volgens een recent WHO-onderzoek overlijden jaarlijks maar liefst 2,7 miljoen Europeanen (7.400 per dag) aan de gevolgen van roken, alcohol, slecht eten en luchtvervuiling. Tabak neemt daarbij het grootste gedeelte van het aantal doden voor zijn rekening: bijna 1,2 miljoen. De Europese Raad stemde in met het voorstel dat de lidstaten zich gaan inzetten om op een kosteneffectieve manier de last van niet-overdraagbare ziekten te verminderen.
[Bron]
Woningbouw zou moeten beginnen bij ‘gezondheid’
Op verzoek van de provincie Zuid-Holland onderzocht strategisch ontwerpbureau PosadMaxwan hoe woningbouw verdicht kan worden als gezondheid een leidend principe is. Dit leidde tot de zogeheten ‘omgekeerde verdichtingspyramide’. Die betekent dat een gemeente éérst zoekt naar gezonde groene en sociale netwerken, en dat ze daar de realisatie van woningen op afstemt. Deze zomer komt er een website voor ambtenaren in Zuid-Holland met een online handleiding voor het gezond verdichten volgens deze omgekeerde verdichtingspiramide.
De ingrediënten voor een gezonde leefomgeving, zoals de nabijheid van groen en ontmoetingsplekken, zijn bekend. Niettemin beginnen gemeenten voor extra woningen vaak eerst met het zoeken naar ruimte. Voorzieningen, mobiliteit, kwalitatieve openbare ruimte en sociale structuren worden daar daarna op afgestemd. PosadMaxwam pleit ervoor om voor ‘gezonde verdichting’ eerst te zoeken naar locaties waar al gezondheidsaspecten te benutten zijn, zoals groenblauwe structuren. De naoorlogse wijk Sterrenburg in Dordrecht werd een testcase. Beleidsmakers vonden deze wijk geen geschikte locatie voor verdichting, omdat er elders in Dordrecht meer ruimte was voor nieuwe woningen. Volgens onderzoek van PosadMaxwam blijkt er ruimte te zijn voor 3.000 tot 5.000 extra woningen. ‘Meer en eerder aandacht voor gezondheid hoeft dus geen extra woningen te kosten’, aldus PosadMaxwam. Omdat het type wijk als Sterrenburg meer voorkomt, wordt nu gezocht naar vijf pilotwijken om de resultaten te toetsen. En samen met het Instituut for Positive Health wordt verder onderzocht hoe bewoners gezondheid in hun leefomgeving ervaren en welke kansen zij zien om de leefomgeving gezonder te maken.
Meer lezen
Eerder schreven we over de ‘complex health system’-benadering, waarbij je verder kijkt dan alleen het individu en je let op álles wat samenhangt met gezondheid: omgeving, maatschappelijke instanties, structuren enzovoorts. Lees hier het artikel nog een keer.
[Bron]
Website: samenwerken aan gezondheid Zuid-Holland
De provincie Zuid-Holland heeft te maken met gemiddeld de laagste gezonde levensverwachting van Nederland en de grootste gezondheidsverschillen. De website Gezondzuidholland.nl wil hier iets aan doen! Deze website omvat interactieve geografische kaarten op gemeente-, wijk- en buurtniveau. Via deze kaarten is het mogelijk de lokale situatie (per gezondheidsthema) in kaart te brengen op basis van kengetallen. Ook een vergelijking met andere gemeenten is mogelijk. Per gezondheidsthema staan er achtergrondinformatie, feiten, cijfers en denkrichtingen voor beleid. De website ontsluit ook een lokaal netwerk aan professionals, met namen en contactgegevens van collega’s die actief zijn rond een gezondheidsthema. Zo kan samenwerken aan het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van alle inwoners makkelijker worden. GezondZuidHolland.nl is ontwikkeld door de provincie samen met het Healthy Society-programma van Medical Delta en Leiden-Delft-Erasmus Universities. Het wordt up-to-date gehouden, met medewerking van wetenschappers, beleidsmedewerkers, GGD’ers en gezondheidsprofessionals uit het netwerk.
[Bron]