Programma Seksuele Gezondheid over grensoverschrijdend gedrag
‘We merken toenemende aandacht voor het onderwerp’
Begin dit jaar schudde Nederland op zijn grondvesten toen de media plots bol stonden van verhalen over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. In de samenleving riepen de ervaringsverhalen veel herkenning op. Het leidde ertoe dat het onderwerp bij tientallen organisaties op de agenda kwam. Ook bij de verschillende netwerk-partners in Zuid-Holland Zuid kwamen er meer vragen over dit onderwerp binnen. Erika Kuilder (programmamanager Seksuele Gezondheid) en Janneke Jacobs (Verpleegkundige Seksuele Gezondheid) vertellen over hoe zij deze organisaties kunnen ondersteunen.
Erika Kuilder, Manager Programma Seksuele Gezondheid
Bij het Centrum Seksuele Gezondheid kunnen bewoners terecht met hun vragen omtrent seksuele gezondheid, en met mogelijke soa-klachten. Vanuit het Programma Seksuele Gezondheid wordt vier jaar lang extra ingezet op ondersteuning en verbinding van de netwerkpartners rond dit onderwerp. Vanuit het programma wordt bijvoorbeeld voorlichting gegeven in de breedste zin van het woord. Aan scholen, sociale wijkteams, jongerenwerk, en vele anderen. ‘Het is brengen en halen van behoeften, signalen, ervaringen en tips’, vertelt Erika. ‘Met elkaar onderzoeken we ook trends in vragen die bij inwoners leven rond seksuele gezondheid. Deze input gebruiken wij vervolgens om ons ondersteuningsaanbod te optimaliseren.’ Janneke vult aan: ‘Voor ons is het onderwerp ‘grensoverschrijdend gedrag’ dus niet nieuw, maar we merken wél de toenemende aandacht ervoor. Het wordt tegenwoordig eerder uitgesproken als er ongewenste ervaringen zijn of als mensen zien dat er iets niet ‘in de haak’ is.’
‘Wensen en grenzen’
Erika vertelt: ‘We kregen een vraag van een gemeente over waar inwoners terecht kunnen als zij nare ervaringen hebben met grensoverschrijdend gedrag. Daar hebben we een overzicht van gemaakt. Dit op onze website geplaatst en verspreid onder onze partners. Daarnaast zijn er netwerk-partners die hun cliënten willen informeren over wensen en grenzen op seksueel gebied. Dan inventariseren we wat er is aan trainingsaanbod, hoe vraag en aanbod kunnen worden gematched of wat er eventueel aanvullend moet worden ontwikkeld. Denk aan de trainingen ‘Girls Talk’ en ‘Make a Move’ van Stichting Rutgers, of de training over ‘sexting’ van Bureau Media Wijsheid. Professionals kunnen deze trainingen dan volgen om seksuele gezondheid inclusief ongewenst gedrag bespreekbaar te maken met meiden en jongens vanaf de puberleeftijd. Voor professionals die werken met jongeren met een verstandelijke beperking is er zelfs een speciale training’, aldus Erika.
Janneke Jacobs, Verpleegkundige Seksuele Gezondheid
'Het is heel belangrijk om deze onderwerpen te bespreken met jongeren, en zeker ook om hen te leren hóe je dat doet, bijvoorbeeld hoe je wensen en grenzen aangeeft.'
Respect is hoofdboodschap
Een andere doelgroep die merkt dat het onderwerp grensoverschrijdend gedrag meer leeft, zijn de ouders van jongeren. ‘We signaleerden dat veel ouders vragen rondom seksuele gezondheid en grensoverschrijdend gedrag lastig vinden’, vertelt Janneke. ‘Zeker als het verder gaat dan puur ‘de bloemetjes en de bijtjes’. Daarom organiseren we samen met Jong JGZ op 24 mei een webinar voor ouders in onze regio. Het is heel belangrijk om deze onderwerpen te bespreken met jongeren, en zeker ook om hen te leren hóe je dat doet, bijvoorbeeld hoe je wensen en grenzen aangeeft. Het is immers niet de bedoeling om jongeren bang te maken. Seks (en alles eromheen) is leuk en fijn, als je handelt met respect voor en naar elkaar. Dát is altijd de hoofdboodschap.’
Focus op scholen
Eén van de focuspunten van het Programma Seksuele Gezondheid ligt op dit moment op het contact met de scholen in de regio. ‘Een duo van CSG-verpleegkundige en Gezonde Schooladviseur bezoeken middelbare scholen om te vragen wat zij doen met het thema relaties en seksualiteit. Of wat zij in de toekomst hiermee willen doen en of de GGD hierin kan ondersteunen. We kijken samen naar een passend aanbod,’ aldus Erika. ‘Scholen zijn verplicht aandacht te besteden aan seksuele vorming. Ons voornaamste doel is dat scholen voldoende in handen hebben om leerlingen effectief voor te lichten (proactief) en te ondersteunen (reactief). Bijkomend voordeel is,’ besluit ze, ‘dat deze gesprekken ons veel informatie geven, zodat we trends kunnen analyseren en daarop kunnen anticiperen. Zo blijven we elkaar versterken, ook rond een onderwerp als grensoverschrijdend gedrag.’